Zmiany w egzaminie maturalnym od 2015 roku.

Zmiany w egzaminach zewnętrznych są skorelowane z wdrażaniem nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego, która w klasach IV-VI szkoły podstawowej i liceach ogólnokształcących zakończy się w roku szkolnym 2014/2015, w technikach – w roku szkolnym 2015/2016. Zatem po raz pierwszy przystąpią do sprawdzianu i egzaminu maturalnego na zmienionych zasadach uczniowie klas VI szkół podstawowych i absolwenci liceów ogólnokształcących w roku szkolnym 2014/2015, a w roku szkolnym 2015/2016 – absolwenci techników.

Zmiany dotyczą nie tylko sposobu i warunków przeprowadzania sprawdzianu i egzaminu maturalnego, ale również rodzaju zastosowanych zadań egzaminacyjnych i sposobu ich oceniania. Podobnie jak w przypadku egzaminu gimnazjalnego, sprawdzanie umiejętności odtwarzania wiedzy encyklopedycznej zostanie zastąpione sprawdzeniem umiejętności krytycznej analizy informacji, rozumowania i wnioskowania w zakresie zdobytych wiadomości. Umiejętności te mierzone będą za pomocą odpowiednio skonstruowanych zadań, zakotwiczonych w konkretnych wymaganiach określonych w podstawie programowej. Przy sprawdzaniu zadań otwartych zostanie zastosowany holistyczny sposób oceniania (wprowadzony przy nowym egzaminie gimnazjalnym), w którym oceniane będzie pokonanie „zasadniczej trudności zadania” oraz kolejne niezbędne czynności prowadzące do pełnego rozwiązania problemu postawionego przed zdającym (w odróżnieniu od stosowanego dotychczas oceniania analitycznego).

Od roku szkolnego 2014/2015 w istotny sposób zmieni się część ustna egzaminu maturalnego z języka polskiego oraz języka mniejszości narodowej.  Prezentacja, dotychczasowa forma przeprowadzania tego egzaminu, w 2015 r. będzie zastąpiona egzaminem sprawdzającym umiejętność tworzenia wypowiedzi na określony temat inspirowanej tekstem kultury: tekstem literackim, tekstem o języku lub tekstem ikonicznym. Tworzenie wypowiedzi jest jedną z kluczowych umiejętności, którą zgodnie z nową podstawą programową uczeń powinien opanować w trakcie edukacji szkolnej. Znaczenie tej umiejętności w dalszej nauce oraz w życiu zawodowym trudno przecenić. Sprawdzenie umiejętności tworzenia samodzielnej wypowiedzi ustnej na zadany temat w konkretnej sytuacji komunikacyjnej oraz zgodnie z zasadami poprawności językowej, logiki i retoryki będzie motywowało do kształcenia uniwersalnych umiejętności komunikacyjnych i rozwijania wiedzy humanistycznej.

Znowelizowane rozporządzenie wprowadza, począwszy od roku szkolnego 2014/2015, następujące zasady przeprowadzania egzaminu maturalnego:

Egzamin maturalny przeprowadzany dla absolwentów liceów ogólnokształcących i techników:

• Podstawą przeprowadzania egzaminu maturalnego będą wymagania ustalone w podstawie programowej kształcenia ogólnego, podczas gdy obecnie taką podstawą są standardy wymagań określone w odrębnych przepisach.
• Lista przedmiotów obowiązkowych nie ulega zmianie w porównaniu do obecnie obowiązujących: język polski, matematyka, język obcy nowożytny, języki mniejszości narodowych.
• Lista przedmiotów dodatkowych będzie obejmowała wszystkie przedmioty ujęte w podstawie programowej na IV etapie edukacyjnym w zakresie rozszerzonym, tj.: biologia, chemia, filozofia, fizyka, geografia, historia, historia sztuki, historia muzyki, informatyka, język polski, języki obce nowożytne, język łaciński i kultura antyczna, języki mniejszości narodowych i języki mniejszości etycznych, matematyka, wiedza o społeczeństwie.
• W części pisemnej egzamin z przedmiotów obowiązkowych będzie zdawany na poziomie podstawowym, z przedmiotów dodatkowych wyłącznie na poziomie rozszerzonym, a w przypadku języków obcych nowożytnych na poziomie rozszerzonym lub dwujęzycznym. Dla części ustnej egzaminu maturalnego nie określa się poziomu.
• Każdy zdający będzie miał obowiązek przystąpić do jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej, bez wymaganego progu zdawalności.
• Wybór przedmiotu dodatkowego nie jest zależny od przedmiotów, których maturzysta uczył się w zakresie rozszerzonym. Zdający będzie również miał prawo przystąpić do pięciu kolejnych przedmiotów dodatkowych, zatem w sumie może przystąpić do sześciu wybranych przedmiotów dodatkowych.
• Zdający otrzyma świadectwo dojrzałości, jeśli uzyska co najmniej 30 proc. możliwych do uzyskania punktów z każdego przedmiotu obowiązkowego zdawanego w części ustnej i w części pisemnej oraz przystąpi do co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego.
• Wyniki egzaminu maturalnego w części ustnej będą wyrażone w procentach, w części pisemnej – w procentach i na skali centylowej. Dzięki wprowadzeniu wyników na skali centylowej zdający będą mogli – jak już ma to miejsce w egzaminie gimnazjalnym – porównać swoje osiągnięcia egzaminacyjne z wynikami innych uczniów, ponieważ wynik na skali centylowej powie im, jaki odsetek zdających uzyskał taki sam lub niższy wynik z danego przedmiotu.
• Część ustna egzaminu maturalnego z języka polskiego, języka mniejszości narodowej oraz języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego sprawdza umiejętność tworzenia wypowiedzi na określony temat, inspirowanej tekstem kultury. Maturzysta będzie losował zadanie egzaminacyjne składające się z tekstu kultury oraz polecenia odnoszącego się do tego tekstu. Będzie miał maksymalnie 15 minut na przygotowanie odpowiedzi. Egzamin będzie trwa 15 minut i będzie składał się z dwóch części: wypowiedzi monologowej maturzysty, która trwa około 10 minut oraz rozmowy zdającego z zespołem, która trwa około 5 minut. Wypowiedź będzie oceniana według kryteriów holistycznych. Nowa forma części ustnej egzaminu ustnego kładzie nacisk na spontaniczność wypowiedzi, która jest kluczową cechą komunikacji.
• Każdy zdający będzie mógł przystąpić do egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego, jako przedmiotu dodatkowego, na poziomie dwujęzycznym zarówno w części pisemnej jak i w części ustnej.
• Część pisemna egzaminu z przedmiotów obowiązkowych będzie trwała 170 minut, z wyjątkiem części pisemnej egzaminu z języka obcego, który będzie trwał 120 minut.
• Część pisemna egzaminu z przedmiotów dodatkowych będzie trwała 180 minut, z wyjątkiem części pisemnej z informatyki – 210 minut.
• W przypadku języka obcego nowożytnego zdawanego jako przedmiot dodatkowy, egzamin w części pisemnej na poziomie rozszerzonym będzie trwał 150 minut, na poziomie dwujęzycznym – 180 minut.

Przykładowe pytania i zadania, jakie mogą pojawić się na sprawdzianie i egzaminie maturalnym w 2015 r., zostaną opublikowane wraz z rozwiązaniami w informatorach CKE z poszczególnych przedmiotów, w terminie do 31 sierpnia 2013 r.